به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان مدیریت وبرنامه ریزی استان گلستان آقای عابدی رئیس سازمان به مناسبت روز ملی جمعیت در برنامه گفتمان صدا وسیمای استان حضور پیدا کرد.وی در این برنامه با اشاره بهضرورت و اهمیت آمارهای جمعیتی افزود:از دیرباز جمعیت و رشد آن از مباحث مهم جمعیتی بوده که همواره اذ‌‌هان محافل جمعیتی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را به خود مشغول داشته و پیامد‌‌های آن از جهات مختلف بررسی شده است.وی گفت:

کشور‌‌ها همواره در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در پی چار‌‌ه‌اند‌یشی و برنامه‌ریزی افزایش یا کاهش جمعیت و تأثیرات آن هستندوآگاهی از رشد جمعیت همراه با سایر متغیر‌‌های اقتصادی - اجتماعی پایه و اساس هرگونه برنامه‌ریزی برای توسعه‌ی ملی است، چرا که پیش‌بینی نیازمندی‌‌‌های اولیه‌ی هر جامعه مبتنی بر آمار‌‌های مربوط به رشد جمعیت است.

وی تصریح کرد از مهم‌ترین متغیرها که در برنامه‌ریزی به‌عنوان مبنای محاسبات در نظر گرفته می‌شود، جمعیت، دگرگونی آن در گذشته، حال و پیش‌بینی تحولات آن در آینده است.وی افزود:برای اتخاذ و انتخاب سیاست جمعیتی باید هماهنگ و سازگار با برنامه‌های توسعه پایدار کشور باشد،  وی آگاهی از حجم جمعیت، توزیع سنی و جنسی آن و نیز میزان رشد سالیانه و چگونگی تغییرات آن را ابزار مناسب شناخته شده‌ای دانست وتاکید کرد: هرچه دانش برنامه‌ریزان در ارتباط با جمعیت دقیق‌تر باشد، احتمال توفیق برنامه‌های توسعه افزایش می‌یابد.

وی تصریح کرد: اطلاعات اصلی جمعیت از سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن قابل استخراج است و سرشماری‌ها نیز در فواصل زمانی ۱۰ یا ۵ سال یک بار انجام می‌شود، برآورد جمعیت برای سال‌های آتی اهمیت و جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کند.

عابدی در خصوص تشکیل «ستاد ملی سرشماری عمومی نفوس و مسکن ثبتی مبنا»افزود:هیئت محترم وزیران در جلسه روز چهارشنبه مورخ 1399/2/24 ، به استناد قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و در راستای نوسازی نظام آماری و با هدف افزایش سرعت و کاهش هزینه اجرا و نیز کاهش بار پاسخگویی، با تشکیل «ستاد ملی سرشماری عمومی نفوس و مسکن ثبتی مبنا» موافقت کرد.ومرکز آمار ایران مکلف است نسبت به تشکیل این ستاد به ریاست رییس سازمان برنامه و بودجه و عضویت دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط، اقدام و سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۴۰۵ را با رویکرد ثبتی مبنا و پس از آن در دوره‌های زمانی معین اجرایی نماید.وی افزود:هم چنین، مطابق این تصمیم کلیه وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و نهادهای عمومی غیردولتی مکلفند ضمن همکاری کامل با مرکز آمار ایران، هر نوع ریزداده و اطلاعات آماری موردنیاز را در چارچوب قانون مرکز آمار ایران، بدون مطالبه ما به ازاء در اختیار آن مرکز قرار دهند.وبر همین اساس، تصویب نامه قبلی هیئت وزیران در سال ۱۳۸۶ مبنی بر انجام سرشماری عمومی نفوس و مسکن هر پنج سال یکبار لغو گردید.

رئیس سازمان مدیریت وبرنامه ریزی استان در خصوص پنجره جمعیتی»، فرصت و امتیاز شرایط کنونی جمعیت کشور تصریح کرد:در سیمای وضعیت فعلی جمعیت کشورمان، یک امتیاز ویژه و فرصت طلایی نیز در شرایط کنونی وجود دارد که در متن ابلاغیه سیاست‌های کلی جمعیت نیز با عبارت »پویندگی، بالندگی و جوانی جمعیت کنونی کشور به‌عنوان یک فرصت و امتیاز« به آن اشاره شده و در متون تخصصی جمعیت‌شناسی از آن تحت عناوینی نظیر »پنجره جمعیتی«، »پنجره فرصت جمعیتی«و ... یاد می‌شود.وی این موضوع را  فرصت طلایی، دانست وافزود:

جمعیت جوان و میانسال (۱۵ تا ۶۴ ساله) یک کشور که »جمعیت مولد«یا »جمعیت بالقوه فعال از نظر اقتصادی «نامیده می‌شود به حداکثر میزان خود در طول دوران حدوداً صد ساله توسعه‌یافتگی آن کشور می‌رسد.وی ادامه داد: طبق آخرین سرشماری،در کشور ،  این میزان به ۶۹٫۹ درصد یعنی بیش از دو سوم جمعیت کشور (حاصل جمع ۲۵٫۱ درصد جمعیت جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله و ۴۴٫۸ درصد جمعیت میانسالان ۳۰ تا ۶۴ ساله) رسیده است.ودر استان گلستان ،این میزان به 68٫2 درصد (حاصل جمع ۲۵٫2 درصد جمعیت جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله و 43٫0 درصد جمعیت میانسالان ۳۰ تا ۶۴ ساله) رسیده است.وبه عبارتی حدود ۷۰ درصد جمعیت کشور در سنین فعالیت اقتصادی (۱۵-۶۴ ساله) است، موهبتی جمعیتی (فرصت طلایی، پنجره جمعیتی فرصت‌ها) که از رهگذر کاهش سطح باروری به‎دست آمده است.عابدی گفت:این که تا چه اندازه از این فرصت استفاده شده و خواهد شد به برنامه‌ریزی و مدیریت این کار مربوط است. شرایطی که کشورهای چین و ژاپن طی سه دهه‌ی گذشته از آن برخوردار بوده‌اند و با بهره‌گیری از چنین فرصتی در حال حاضر به‌عنوان قطب‌های بزرگ اقتصادی دنیا مطرح هستند.در حال حاضر شرایط جمعیتی کشور برای افزایش رشد اقتصادی و گام برداشتن در مسیر توسعه کاملاً مهیا است.وی تاکید کرد:این فاز پنجره جمعیتی به قدری حائز اهمیت است که مقوله جدیدی تحت عنوان »سود جمعیتی در دنیا و به‌خصوص از سوی صندوق جمعیت ملل متحد مطرح شده که اثر تغییرات ساختار سنی جمعیت هر کشور را در رشد اقتصادی (GDP) آن کشور ارزیابی می‌کند.

عابدی در بخشی از صحبتهای خود به موضوع سونامی سالمندی در ایران اشاره کرد وافزود:بر اساس بررسی‌های صورت گرفته با لحاظ نمودن هر نوع سیاست جمعیتی در آینده نه چندان دوری ایران با پدیده‌ی سالمندی جمعیت روبه رو خواهد شد. به عبارتی در آینده سالمندی جمعیت پدیده‌ای گریزناپذیر خواهد بود.وی تصریح کرد: همین‌که سطح باروری رو به کاهش می‌گذارد، جمعیت به سالخوردگی میل می‌کند. با توجه به رشد بالای جمعیت کشور در دهه ۱۳۶۰، سالمندی جمعیت با سرعت بیشتری در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته به وقوع خواهد پیوست و دولت‌مردان فرصت چندانی برای مقابله با این تغییر (در ساختار سنی جمعیت) را نخواهند داشت. وی توضیح داد:اگر بدون تدارکات و برنامه‌ریزی لازم و کافی با یک جامعه‌ی سالمند برخورد نماید، سالمندی جمعیت نیز همانند جوانی جمعیت، به یک پدیده‌ی اجتماعی جدید تبدیل خواهد شد که برای آن تدابیری اندیشیده نشده است.وی گفت:بدیهی است که از هم اکنون لازم است تا دولت‌مردان در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های کلان و بلندمدت به نسبت جمعیت سالمند و سالخورده توجه نمایند.

وی در بخش از صحبتها به  روند سیاست‌های جمعیتی در ایران از سنوات قبل اشاره نمود وافزود: برنامه‌های تنظیم خانواده رشد جمعیت کشور از سال ۱۳۴۶ تا شروع انقلاب اسلامی روندی کاهنده داشت،ولی ناگهان پس از انقلاب اسلامی با اجرای سیاست‌های تشویق موالید رشد جمعیت افزایش یافت به‌طوری که در دهه‌ی ۱۳۵۵-۱۳۶۵ به یک‌باره به رشدی نزدیک ۴ درصد رسید که در تاریخ کشورمان بی‌سابقه بوده است.وی تاکید کرد:با سیاست‌های تنظیم خانواده از سال ۱۳۶۸ به بعد رشد جمعیت کشور کاهش یافت به این ترتیب که رشد سالانه‌ی جمعیت کشور را، از ۳٫۹ درصد در دهه ۱۳۵۵-۱۳۶۵، به ۱٫۶۱ درصد در دهه ۱۳۸۵-۱۳۷۵ رسانید.ولی در آغاز سال ۱۳۸۹، با اعلام سیاست تشویق موالید از سوی دولت بحث‌های زیادی از سوی صاحب‌نظران و دولت‌مردان در رابطه با افزایش یا کاهش جمعیت مطرح شد. ودر برنامه ششم توسعه هدف‌گذاری برای افزایش میزان باروری کل به رقمی بالاتر از سطح جانشینی یعنی ۲٫۲ فرزند شد. وی با اشاره به ابلاغ مقام معظم رهبری و در جهت جبران کاهش نرخ رشد جمعیّت و نرخ باروری در سال‌های گذشته، سیاست‌های کلی جمعیّت افزود:از ویژگیهای این ابلاغیه ، ارتقاء پویایی، بالندگی و جوانی جمعیّت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی،رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینه‌های زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد.، اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران بویژه در دوره بارداری و شیردهی و پوشش بیمه‌ای هزینه‌های زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان و تقویت نهادها و مؤسسات حمایتی ذی‌ربط.

،تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و تکمیل آموزش‌های عمومی درباره اصالت کانون خانواده و فرزند پروری و با تأکید بر آموزش‌ مهارت‌های زندگی و ارتباطی و ارائه خدمات مشاوره‌ای بر مبنای فرهنگ و ارزش‌های اسلامی- ایرانی و توسعه و تقویت نظام تأمین اجتماعی، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی در جهت سلامت باروری و فرزندآوری.،ترویج و نهادینه‌سازی سبک زندگی اسلامی- ایرانی و مقابله با ابعاد نامطلوب سبک زندگی غربی.،ارتقاء امید به زندگی، تأمین سلامت و تغذیه سالم جمعیّت و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، بویژه اعتیاد، سوانح، آلودگی‌های زیست محیطی و بیماری‌ها.،فرهنگ سازی برای احترام و تکریم سالمندان و ایجاد شرایط لازم برای تأمین سلامت و نگهداری آنان در خانواده و پیش‌بینی ساز و کار لازم برای بهره‌مندی از تجارب و توانمندی‌های سالمندان در عرصه‌های مناسب.،توانمندسازی جمعیّت در سن کار با فرهنگ سازی و اصلاح، تقویت و سازگار کردن نظامات تربیتی و آموزش‌های عمومی، کارآفرینی، فنی ـ حرفه‌ای و تخصصی با نیازهای جامعه و استعدادها و علایق آنان در جهت ایجاد اشتغال مؤثر و مولّد.، باز توزیع فضایی و جغرافیایی جمعیّت، متناسب با ظرفیت زیستی با تأکید بر تأمین آب با هدف توزیع متعادل و کاهش فشار جمعیّتی.،حفظ و جذب جمعیّت در روستاها و مناطق مرزی و کم تراکم و ایجاد مراکز جدید جمعیّتی بویژه در جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان از طریق توسعه شبکه‌های زیربنایی، حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری و ایجاد فضای کسب و کار با درآمد کافی.،مدیریت مهاجرت به داخل و خارج هماهنگ با سیاست‌های کلی جمعیّت با تدوین و اجرای ساز و کارهای مناسب.

،تشویق ایرانیان خارج از کشور برای حضور و سرمایه گذاری، و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و توانایی‌های آنان.، تقویت مؤلفه‌های هویت‌بخش ملی (ایرانی، اسلامی، انقلابی) و ارتقاء وفاق و همگرایی اجتماعی در پهنه سرزمینی بویژه در میان مرزنشینان؛ و ایرانیان خارج از کشور.و رصد مستمر سیاست‌های جمعیّتی در ابعاد کمّی و کیفی با ایجاد ساز و کار مناسب و تدوین شاخص‌های بومی توسعه انسانی و انجام پژوهش‌های جمعیّتی و توسعه انسانی دانست وافزود:سیاست‌های افزایشی جمعیت در آینده منجر به افزایش جمعیت سالمند و نیز افزایش جمعیت کودک و نوجوان شده و در نتیجه بار تکفل دو چندان خواهد شد.و به عبارتی فشار اقتصادی بر دوش تعداد محدودی از جمعیت خواهد افتاد.وبه بیان دیگر،این جمعیت می‌بایست از یک‎سو به جمعیت کودک و نوجوان بپردازد و از سوی دیگر در پی تهیه امکانات و فراهم آوردن هزینه‌های نگهداری جمعیت سالمند و سالخورده باشد. بنابر این در برنامه‌ریزی دولت، ویژگی‌های جمعیتی ایران باید به صورت همه‌جانبه مورد توجه قرار گیرد.

رئیس سازمان مدیریت وبرنامه ریزی استان گلستان   شکل بندی کلان فضایی سند راهبردی آمایش استان قلمروهای اولویت دار استقرار جمعیت به شرح ذیل مصوب دانست وافزود

• اولویت اول تثبیت و افزایش سهم بری جمعیت روستایی در اندازه توان اقتصادی مناطق روستایی استان و نیل به سهم بری برابری جمعیت روستایی و جمعیت شهری از کل جمعیت استان (بر مبنای سرشماری سال 1400).
• اولویت دوم تثبیت و ماندگاری جمعیت در محور مرزی با کشور ترکمنستان ‏-حد فاصل مراوه تپه تا گمیشان.
• اولویت سوم استقرار جمعیت شهری در محور بندر ترکمن‏- آق قلا‏- کلاله.
• اولویت چهارم استقرار جمعیت شهری در شهرهای بندرگز، کردکوی، رامیان، آزادشهر و مینودشت با حفظ سهم جمعیت شهری از کل جمعیت شهری.
• اولویت پنجم کاهش در شتاب رشد جمعیت شهری در شهرهای گرگان، گنبد و علی آباد و توسعه روستانشینی پیرامونی.

وی در خصوص آینده‌نگری جمعیت ایران تا افق ۱۴۳۰هجری شمسی افزود:در مطالعات جمعیت‌شناسی آهنگ رشد جمعیت از اهمیت به سزایی برخوردار است. به این ترتیب که آهنگ رشد جمعیت اگر متعادل باشد یک فرصت بوده و در صورتی که غیر متعادل باشد یک تهدید محسوب می‌شود.ویدر خصوص آینده‌نگری جمعیت ایران تاکید کرد در مطالعات انجام شده متخصصان علم جمعیت شناسی وآمار چهار سناریو مختلف مورد بررسی قرار گرفته است وی آینده نگری با این 4 سناریو را بدین گونه تحلیل نمود : سناریوی افزایش باروری (با ۲٫۶ فرزند)  میزان جمعیت به  1۱۲٬۴۷۵٬458 نفر، سناریوی ثبات باروری (۲٫۱۱ فرزند) میزان جمعیت به  ۱۰۴٬۰۱۷٬۵۸8 نفر ،سناریوی کاهش باروری (۱٫۵ فرزند)  میزان جمعیت به۹۵٬۳۱۷٬۶۴6 ،نفر سناریوی کاهش ملایم باروری (1,95 فرزند) میزان جمعیت به ۱۰۱٬۳۹۲٬۳۲0  ،نفر خواهد رسید.